Występuje pospolicie na terenie całej Polski. Można go spotkać również w wielu miejscach Europy, Afryki, Azji i Ameryki – skrzyp polny bywa traktowany jako chwast i zwalczany, ale to roślina o szerokich możliwościach zastosowania. Jej walory były doceniane już w średniowieczu. Obecnie również zajmuje ważne miejsce w medycynie naturalnej i kosmetyce. Co ma takiego w sobie to niepozorne ziele i dlaczego warto korzystać z jego dobrodziejstw?

Skrzyp polny – jak wygląda, gdzie rośnie?

Skrzypy należą do roślin, które można spotkać na łąkach, polach, pastwiskach, poboczach dróg. Porastają obrzeża lasów, preferują obszary wilgotne, bagienne, okolice rzek i jezior. Wczesną wiosną skrzyp wykształca brunatne, nierozgałęzione pędy zarodnionośne, które osiągają wysokość do 20-30 cm, zakończone są kłosem, który wypuszcza zarodniki i obumiera. Z kłącza wyrastają także pędy płonne, które można obserwować od wiosny do końca jesieni w postaci zielonej mini jodełki. Porośnięte są przez okółki wąskich, twardych liści. Mocno rozbudowany system korzeniowy sprawia, że skrzypy mogą szybko się rozrastać.

Właściwości lecznicze i działanie skrzypu polnego

Od wieków w ziołolecznictwie wykorzystuje się potencjał, jaki skrywa skrzyp polny. Właściwości rośliny wynikają z bogatego składu mikro i makroelementów, wśród których można wymienić m.in.:

• Krzem w postaci łatwo przyswajalnej przez organizm. Jest to pierwiastek odpowiedzialny za syntezę włókien kolagenowych, a także jest niezbędny w metabolizmie tkanki łącznej, odpowiada za jej odbudowę. Skrzyp używany jest do produkcji m.in. leków na reumatoidalne zapalenie stawów.
  Krzem zapobiega demineralizacji kości, dlatego jest ważny w profilaktyce osteoporozy. Ponadto wspiera prawidłową pracę układu krwionośnego – uelastycznia, uszczelnia i wzmacnia naczynia krwionośne. To dzięki krzemionce od wieków wykorzystywano właściwości skrzypu polnego w medycynie ludowej do przyspieszania gojenia ran. Ma również właściwości regulujące poziom cholesterolu w osoczu krwi, dlatego przypisuje mu się działanie przeciwmiażdżycowe. Krzem może też brać udział we wchłanianiu i wykorzystywaniu przez organizm pozostałych pierwiastków obecnych w skrzypie polnym – potasu, manganu, żelaza, które również są potrzebne do prawidłowego funkcjonowania wszystkich układów w organizmie człowieka.
• Saponiny, czyli związki chemiczne, które wykazują przeciwzapalny i antybakteryjny wpływ na organizm. Dzięki temu stymulują naturalną budowę odporności. Są moczopędne, wspierają układ moczowy. Poza tym poprawiają wchłanianie pokarmu, działając korzystnie na układ trawienny.
• Fitosterole obniżające ilość cholesterolu w surowicy krwi. Sterole roślinne zmniejszają poziom nasyconych kwasów tłuszczowych, których zbyt duża ilość prowadzi do nadwagi i otyłości oraz różnego rodzaju chorób, jak np. nowotwory piersi, okrężnicy, nerek i trzustki. Substancje te również wspierają system immunologiczny.
• Alkaloidy – związki organiczne, które mogą być wykorzystywane ze względu na to, że wykazują działanie przeciwbólowe, antybakteryjne i żółciopędne.

Zastosowanie skrzypu polnego w kosmetyce

Ze względu na swoje wszechstronne działanie skrzyp polny wykorzystywany jest także w kosmetyce. Może być stosowany doustnie jako suplement diety, spożywany w formie tabletek lub naparów, jest też używany do tworzenia rozmaitych preparatów do pielęgnacji twarzy, ciała oraz włosów. Roślinę można też dodawać do kąpieli. Skrzyp polny pozytywnie wpływa na kondycję skóry – poprawia elastyczność naskórka, łagodzi podrażnienia, jest składnikiem rozmaitych kremów, maseczek i olejków.

Skrzyp polny na włosy i paznokcie

Składniki zawarte w roślinie pomagają też zadbać o paznokcie, wzmacniają płytkę. Polecane są dla osób, które zmagają się z ich kruchością i rozdwajaniem. Skrzyp polny doskonale sprawdza się także jako środek ograniczający wypadanie włosów. Sięgając po wcierki, płukanki lub stosując suplementację, można przyspieszyć ich porost.

Skrzyp polny – jakie są przeciwwskazania?

Osoby, które zmagają się z chorobami przewlekłymi, powinny skonsultować z lekarzem możliwość zażywania skrzypu polnego. Skutki uboczne mogą pojawić się w przypadku nadmiernego lub długotrwałego stosowania preparatów z tym składnikiem. Ostrożność należy zachować także w przypadku cukrzycy, problemów układu krwionośnego i trawiennego oraz przy alergiach pokarmowych. Kobiety w ciąży i matki karmiące również muszą zasięgnąć opinii specjalisty w przypadku chęci suplementacji skrzypu.

Herbata ze skrzypu polnego

Jedną z możliwości wzmacniania organizmu tą cenną rośliną jest picie skrzypu w formie naparu. Na rynku dostępne są herbatki i gotowy susz do przyrządzenia napoju. Wystarczy wsypać do filiżanki dwie łyżeczki suszu i zalać wrzątkiem. Po około 15 minutach napar jest gotowy.
Należy pamiętać o antywitaminie B1, którą zawiera skrzyp polny. Herbata, jeśli jest spożywana często, może wypłukiwać ten składnik, o który trzeba wówczas dodatkowo zadbać.

Skrzyp polny w tabletkach

Ziele skrzypu polnego można zbierać samodzielnie, suszyć i robić napary lub domowe kosmetyki. Należy uważać, żeby nie pomylić go ze skrzypem błotnym, który z wyglądu jest bardzo podobny, a trujący ze względu na zawartość toksycznych alkaloidów. Dlatego wygodniejszą formą jest kupno gotowych suplementów w tabletkach. Można je nabyć w aptekach i sklepach zielarskich. Dostępne są również preparaty wzbogacone o rozmaite dodatkowe składniki, jak np. wyciągi z pokrzywy, biotyna, drożdże i witaminy.