Granat to owoc, który nie cieszy się szczególną popularnością w naszym kraju, ale nie jest też trudno dostępny. Można znaleźć go w wielu supermarketach czy sklepach ze zdrową żywnością, a nawet w lokalnych warzywniakach. Dlaczego warto się na niego skusić? Jest prawdziwą bombą składników odżywczych. Już wieki temu mieszkańcy starożytnej Azji nazywali go owocem raju i był szeroko wykorzystywany w medycynie ludowej. Sprawdź, jakie właściwości ma to „ziarniste jabłko”, jak się je granat i jak go podawać.
Jak rośnie granat? Skąd pochodzi?
Drzewo o nazwie Punica granatum pochodzi z regionu południowo-zachodniej Azji. Roślina z rodziny krwawnicowatych osiąga zazwyczaj od 3 do 5 metrów wysokości, tworząc koronę o zaokrąglonym, rozłożystym kształcie ze zwisającymi pędami. Na młodych gałązkach występują ciernie. Liście są zielone, dekoracyjne wydłużone – lancetowate, wyrastają naprzeciwlegle.
Granatowiec obficie kwitnie. Z pomarańczowo-czerwonych, dużych, dzwonowatych kwiatów po przekwitnięciu powstają sporych rozmiarów jagody. Okrągłe owoce mają średnicę od 5 do 10 cm. Są pokryte twardą skórkę w kolorze czerwonym. Owoce mogą występować też w innych odcieniach – pomarańczowych, czy żółtawych. W środku znajduje się duża ilość lśniących kuleczek – to jadalne nasiona, otoczone są słodko-kwaśnym soczystym miąższem.
Granat to jeden z najstarszych znanych jadalnych owoców na świecie. Granatowce preferują ciepły klimat i dobrze rosną na glebach przepuszczalnych. Najstarsze wzmianki dotyczące tych roślin pochodzą z Mezopotamii z połowy 3 tysiąclecia p.n.e. Obecnie głównym producentem owoców jest Iran.
Owoce granatu – wartości odżywcze i witaminy
Owoc ten jest doskonałym źródłem witaminy C, E, K, B5, a także zawiera spore ilości folianów i potasu. Występuje w nich także krzem, jod, fosfor, wapń i magnez. Granaty są bogate w przeciwutleniacze, takie jak np. punikalaginy i antocyjany, które pomagają w zwalczaniu wolnych rodników i wspierają zdrowie serca. W produkcie obecne są także kwasy organiczne m.in. kwas jabłkowy, kwas cytrynowy, jabłkowy, fumarowy, czy bursztynowy. W owocach znajduje się też błonnik.
Owoc granatu – właściwości
Ze względu na składniki bioaktywne jedzenie owoców granatu wspiera zdrowie. Związki zawarte w owocach mogą wpływać na m.in.:
- Obniżenie ciśnienia krwi, poprawę przepływ krwi oraz redukuję poziomu cholesterolu LDL,
- ochronę przed miażdżycą,
- zmniejszenie ryzyka zakrzepów,
- obniżenie poziomu cukru we krwi,
- zwalczanie stanów zapalnych w organizmie, co jest pomocne np. w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów,
- lepszą pracę układu trawiennego, zachowanie równowagi mikrobiomu – zwalczanie niekorzystnych drobnoustrojów jak m.in. Salmonella paratyphi, typhi, Salmonella typhimurium, czy Escherichia coli i wspieranie dobroczynnych bakterii – Lactobacillus spp i Bifidobacterium breve,
- zahamowanie działania wolnych rodników odpowiedzialnych za występowanie chorób przewlekłych i starzenia się organizmu,
- ujędrnienie naskórka, zwalczanie zmian skórnych.
Jak obrać granat?
Wybierając owoc, należy zwrócić uwagę na to, by skórka nie była przesuszona, powinna być gładka, lśniąca i nie mieć przebarwień. Owoc musi być dość ciężki – wówczas wiadomo, że zawiera dużą ilość soku i jest dojrzały.
Sięgając po owoc, można mieć pewne trudności z tym, jak otworzyć granat i się nie pobrudzić. Plamy z soku mogą być trudne do usunięcia. Jedną z metod dostania się do smacznych nasion jest przecięcie jagody na pół i wybieranie kuleczek łyżką. Innym sposobem jest odcięcie korony, pokrojenie na ćwiartki i umieszczenie ich w wodzie na kilka minut, by łatwiej odchodziły od skórki.
Jak jeść owoce granatu? Czy pestki granatu są jadalne?
Kolejną kwestią budzącą niepewność jest to, jak się je granat, w jaki sposób można go podawać. Nasiona spożywa się na surowo. Dojrzały miąższ może stanowić samodzielną przekąskę. Drobne kuleczki wyglądają efektownie, gdy się je umieści w bezbarwnych cieczach. Ciekawie prezentują się w szklanych kieliszkach z szampanem lub białym musującym winem. Mogą być też dodawane wraz z listkami mięty do wody.
Granat doskonale komponuje się z deserami, może stanowić dekorację lodów lub tortów bezowych, dobrze współgra z danami wytrawnymi. Dodaje chrupkości potrawom. Z owoców robione są także soki, syropy, konfitury i nalewki.
Wielbiciele kwaśno-słodkich nasion zastanawiają się, jak często jeść owoce granatu – można codziennie sięgać po ten produkt. Istnieją jednak pewne przeciwwskazania jak wrzody żołądka i dwunastnicy, zapalenie trzustki, czy wysoki poziom potasu we krwi, które wykluczają do z diety. Przy cukrzycy należy zachować umiar i starać się łączyć sok lub nasiona z jedzeniem warzyw – w owocach występują naturalne cukry, trzeba pamiętać o tym, by dobrze zbilansować posiłek. Również osoby, które stosują leki, powinny skonsultować możliwość włączenie granatów do swojego jadłospisu.
Nalewka z granatu
Nalewka z granatu stosowana w dawkach leczniczych może korzystnie wpływać na witalność. Granatowy likier przyjmuje właściwości owoców, z których został wykonany. Dobrze sprawdza się jako aperitif, wzmaga apetyt, a przy tym pomaga w procesach trawiennych. Koneserzy trunku chwalą słodko-kwaśne nuty – napój orzeźwia, a zarazem przyjemnie rozgrzewa. Alkohol ponadto wykorzystywany bywa m.in. do płukania jamy ustnej – jest pomocny w zwalczaniu stanów zapalnych dziąseł.
Ile kalorii ma granat?
W 100 gramach granatu znajduje się ok 80 kcal. Warto go włączyć do swojego jadłospisu, również podczas redukcji. Dostarcza cennych składników odżywczych – dobrze uzupełnia niedobory po wysiłku fizycznym. Składniki w nim zawarte przyspieszają metabolizm. Błonnik odpowiada za utrzymanie uczucia sytości. Indeks glikemiczny owocu jest niski, wynosi 35 – może być stosowany w rozsądnych ilościach przez osoby na diecie cukrzycowej.
Sok z granatu a trzustka
Profilaktyczne, prewencyjne przyjmowanie soku z granatu może pozytywnie wpływać na trzustkę. Ekstrakt bogaty w antyoksydanty wspiera jej prawidłową pracę i chroni przed schorzeniami. Jednak spożywanie owocu nie jest zalecane w przypadku, gdy już występują stany zapalny i choroby tego narządu, które wymagają stosowania specjalnej lekkostrawnej diety.